SİYASETİN
OYUNCAĞI YOX, OYUNÇUSU OLMALIYIQ Böyük Resuloğlu: Bizim xeta etmeye artıq
haqqımız yoxdur
- Son zamanlar Dünya
Azerbaycanlılarının Haqlarını Müdafie Komitesinin
fealiyyetinin azaldığını söyleyirler. Bu fikre
münasibetiniz necedir? - Melum olduğu kimi, Azerbaycan Milli
Herekatı bu gün xoşbextlikden bizim ireli sürdüyümüz fikirler
esasında gedir. Bunu ise verdiyimiz elamiyye, yazı ve
müsahibelerden de görmek mümkündür. Mentiq dairesinde milletin heqiqi menada
menafeyini qorumaq tefekkürü hem Güney, hem Quzey, hem de xaricde
beyenilmişdir. Bu gedişat ise bizim üçün böyük sevinc
qaynağıdır. Elece de sistemli çalışmanın müsbet
neticesidir. Ancaq heç kime sirr deyil ki, planlı çalışmalarda
zaman ve mekan baxımından davamlı olaraq
eniş-yoxuşların olması da qaçılmazdır.
Azerbaycan problemiyle bağlı bütün fealiyyetlerde özümüzü
şerik gördüyümüz üçün eslinde fealiyyetimiz deyil, milletimizin balaları
milli meselemizde daha çox iştirak etdiyinden yükümüz azalıb. - Tehran rejimi Güney Azerbaycanda fealiyyet
gösteren milli qüvvelere qarşı tezyiqini artırır. Buradan
da xaricdeki uyğun qüvvelerin onları daha çox müdafie etmesi
zerureti yaranır. Sizce, xaricdekiler bu vezifeni yerine yetire
bilirlermi? - Bu gün biz güneyde milli medeni
varlığımızla savaşa girmiş qüvvelerle mübarize
aparırıq. Biz beynelxalq hüquq çerçivesinde, qanuni olaraq, BMT-nin
beyannameleri esasında milli haqlarımızı teleb etmeyimize
baxmayaraq, ağır tezyiqlere meruz qalırıq.
Danışanın dilini kesir, zindana salırlar. Heqiqeten de
ağır bir heyat sürürük. Bunlar azmış kimi, Tebrizde
çıxan Exter qezetinin son sayında yazıldığına
göre, İran Medeni İnqilab Şurası ölkede yaşayan xalqların
ana dilinde tehsil almasına qadağa qoyub. Cereyan eden hadiseler gösterir ki, bizi
birdefelik mehv etmek üçün açıq ve ya gizli planlar
hazırlanır. Bele bir veziyyetde bir terefden ayıq-sayıq
olmalıyıq, o biri terefden ise daxilde ve xaricde el-ele verib,
birlik, beraberlik içerisinde daha sistemli ve daha çox
çalışmalıyıq. Elbette, xaricdeki qüvvelerin, xüsusile,
Avropa ve Amerikadakı dostlarımızın en başlıca
vezifesi daxildeki mübarizeni müdafie edib, onun sesini dünyaya
çatdırmaqdır. Avropa ve Amerikadakı dostlarımız bu
meseleyle o qeder meşğul olmalıdır ki, daxildeki
mübarizler özleri bu funksiyanı yerine yetirmek ehtiyacını
hiss etmesinler. - Bu günkü mürekkeb durumda çıxış
yolunu nede görürsünüz? Hadiselerin inkişafı gösterir ki, veziyyet
daha da mürekkebleşmeye doğru gedir. Hansı taktikaları
teklif edirsiniz? - Bir milletin, özü de bizim kimi her neyi varsa
dağılmış milletin problemleri bu sadelikde hell olunmaz.
Proqramlaşdırılmış, planlı iş görmeyi
qebul etmeliyik. Ne bu gün, ne de gelecekde bizim o qeder gücümüz olmayacaq
ki, hem bir-birimizle vuruşaq, hem de düşmenle savaşaq.
Hamımız bunu başa düşmeliyik. Başqa sözle
ambisiyalarımızı cilovlayıb birge
çalışmağa mehkumuq. Demokratiyasız birlik ola bilmez.
Modern düşünceyle, demokratiya medeniyyetini qavramaqla, bir çox
çetinlikleri rahatlıqla aşa bilerik. Bir terefden de Güney
Azerbaycan ve orada geden herekatın mahiyyetini, gerçeklerini
yaxşı bilmeliyik. Bundan ötrü de yüksek seviyyeli Azerbaycan
Araşdırma Merkezi yaradılmalıdır. Fikrimce, bunun
bünövresi mövcuddur. Çünki bü yönde fealiyyet gösteren neçe bele
araşdırma qrupu var. Bunların bir araya gelib uyğun
müessise yaratması mümkündür. Meselen, ele Milli Elmler
Akademiyasında bu işleri çox böyük uğurla heyata keçirmek
olar. Qaranlıq dama girmek xetadır. Her mesele deqiq
araşdırılıb-aydınlaşdırılmalıdır.
Tarixdeki sehvlerimizi bir daha tekrar etmemeliyik. - Tehran rejimi Azerbaycan meselesiyle
meşğul olan güneylilere pantürkist adı verir. Buna
münasibetiniz necedir? - Bu da ezib-eritmek üsullarının
başqa bir taktikasıdır. Yurdu parçalanmış,
varlığı inkar edilmiş, qollarına zencir
vurulmuş, tarixi tehrif edilmiş, tehqirlere meruz qalmış,
diline qıfıl vurulmuş bir milletin mezlum balalarından
pantürkist olarmı?! Biz heç bir milletden üstün
olmadığımız kimi, başqalarından da
aşağı deyilik. Bütün milletlerin, xüsusen menteqede
yaşayan xalqların arasında kin ve nifret deyil, dostluq ve
barış yaratmaq isteyirik. Ancaq bundan ötrü milletlerin
hamısı bir-birinin haqqını, hüququnu
tanımalıdır. Biz hüquqlarımızın
tapdanmasına dözmeyeceyik. Axıradek haqq ve heqiqetin, edaletin
berqerar olunmasına qetiyyetle çalışacağıq. - Dünyanın yeni düzeni ve qloballaşma
siyaseti Azerbaycan Milli Herekatına nece tesir edecek? - Bizim xeta etmeye artıq
haqqımız yoxdur. Çünki bu defe de sehv etsek, birdefelik mehv ola
bilerik. Melum olduğu kimi, Amerikada 2 milyona yaxın iranlı
mühacir yaşayır. Şahın oğlu Rza Pehlevi
şiddetle tebliğ olunur. Mehemmedrza şah Pehlevinin
zamanında İranda her il 50 min amerikalı çalışırdı.
Onlarınsa ekseriyyetinin hemin rejime simpatiyası hele de
qalmaqdadır. Bütün bunlar diqqetle nezere alınmalıdır.
Doğrudur, dövletlerin menafeyi bunların hamısından
ötedir. Ancaq gerçekleri görüb, durumu doğru deyerlendirmeliyik. Böyük
siyasetler üçün neyin lazım olduğunu bilmeyimiz gerekdir. Siyasetin
oyuncağı yox, oyunçusu olmalıyıq. Pişeveri ve
Azerbaycan Milli Hökumetinin başına açılan oyunları
unutmamalıyıq. Bu yerde tarixden daha bir yaddaşı
xatırlatmaq isteyirem. 200 il önce Kerimxan Zendinin Şirazdakı
zindanından sağ-salamat qurtulmuş, Bütöv Azerbaycan Dövleti
qurmaq fikrine düşen Urmu (Güney Azerbaycanda Urmiyanı bele
adlandırırlar - S.) xanı Mehemmedqulu xan Efşar Feteli
şahın qoşununu Qezvinde meğlub edenden sonra Tehrana
doğru herbi yürüş edirmiş. Bu zaman Urmuda Seyid Yaqub
adlı birisi xanın qardaşıoğlunu emisine
qarşı çevrilişe teşviq edir. Bu sebebden de Mehemmedqulu
xan Efşar Tehran seferini yarımçıq qoyub, Urmiyaya qayıtmağa
mecbur olur. Bundan istifade eden Feteli şah ordusunu toparlayıb,
Tebrize yürüş edir ve oranı alır. Azerbaycan
xanlarını ise Urmu xanından uzaqlaşdırmağa nail
olur. Neticede Mehemmedqulu xan Efşar öz hedeflerine çata bilmir. Bu
tarixi faktı ona göre getirdim ki, sonralar deqiq araşdırmalar
neticesinde Seyid Yaqubun ingilislere işlediyi melum olub. Dünyada geden
qlobal siyasetin ve bölgedeki durumun Güneye tesiri inkaredilmezdir. Ancaq
bizi daha çox düşündüren mesele Şimali Azerbaycanın herterefli
inkişafı, Cenubi Azerbaycanın milli oyanışıdır.
Her hansı gözlenilmez hadise baş verse, ondan milli menafeyimiz
namine faydalanmaq üçün bir-birimize dözümlülük gösterib, hörmet etmeliyik. Sedreddin SOLTAN |
|
|
|